Zorunlu Trafik Sigortası Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (Trafik Sigortası), 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu gereğince mecburi olan bir sigorta poliçesidir. Söz konusu trafik sigortası olmayan araçlar trafiğe çıkamazlar.

Daha basit bir anlatımla otomobil, kamyon, motosiklet gibi motorlu bir aracın karayolunda işetilmesi, herhangi bir sebeple bir kimsenin ölümüne, yaralanmasına veya bir malın zarara uğramasına neden olması halinde; olaya sebep olan aracı kullanan kişinin, zarara uğrayan üçüncü kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılayabilmesini amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan sorumluluk sigortasına Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası deniliyor.

Trafik sigortasında sigortalı kişi, Karayolları Trafik Kanunu’ndaki tanım uyarınca işletendir. Dolayısıyla trafik sigortası, motorlu aracın işleteni adına düzenlenir. Trafik kontrollerinde ehliyet ve ruhsat gibi araçlarda bulunması beklenen belgelerden biridir.

Normalde trafik sigortası poliçelerinin sigorta süresi bir yıldır ve primi peşin ödenir. Eskiden trafik sigortası primleri zorunlu tarifeye bağlıyken, yeni uygulama sonrası sigorta şirketleri prim ve teminatlarda tamamen serbestler. Prim, aracın türü (otomobil, motosiklet, otobüs vs…), ticari olup olmaması, kayıtlı olduğu il gibi bazı etkenlere bağlı olarak değişir. Trafik sigortası güncel prim uygulaması hakkında detaylı bilgi için bu yazımızı inceleyebilirsiniz.

Trafik sigortası, sadece üçüncü şahıslara verilen zararları karşılamakta olup poliçe sahibinin kendi aracının hasarını ödemez, bunun için kasko yaptırmak gerekir.

Trafik sigortası yaptırılmaması durumunda karşılaşılabilecek zorluklar

Trafik sigortasının, karayollarında işletilen tüm motorlu araçlar için kanunen zorunlu bir sigorta olduğundan bahsetmiştik. Yaptırılmaması durumunda araç sahibinin göze alması gereken bazı yaptırımlar söz konusu.

Karayolları Trafik Kanunu 91/5 maddesi gereğince, gerekli teminat tutarları üzerinden zorunlu mali sorumluluk sigortası bulunmayan araçlar trafikten men edilmektedir. Trafik sigortası bulunmayan araçlar tespit edildikleri zaman yasal olarak bağlanırlar.

Güvence hesabı denilen bir uygulama ile Zorunlu Mali Mesuliyet (Trafik) Poliçesi bulunmayan araçların sebep oldukları trafik kazalarında, mağdurların bedensel zararları teminat limitleri dahilinde karşılanır. Söz konusu hesap, ödediği bu tazminat için trafik poliçesi yaptırmayan sürücülere yaptığı ödemeleri yasal faizi ile birlikte rücu eder. Yani trafik sigortası yaptırmayan ancak kazaya karışan sürücüler, gerçekleşen kaza nedeniyle sebep olunan zararları yasal faizi ile ödemek zorunda kalırlar.

Standart bir trafik poliçesinde hangi teminatlar var?

Teminat limitleri, araç türlerine ve araçlarla ilgili mesleki faaliyetlerde bulunanlara göre değişebilir. Ülke sınırları içinde araçların işletilmesi sırasında araç sahibinin veya araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunanların sorumlu olduğu kazalarda üçüncü şahıslara verilen ölümlü veya yaralanmalı zararları ve maddi zararları Karayolları Trafik Kanunu hükümleri dahilinde karşılar.
Trafik sigortası aracın başkalarına zarar vermesi durumunda, yaralanan kimselerin ilk yardım, muayene, kontrol, hastane, klinik veya diğer yerlerdeki tedavi giderleri ile tedavinin gerektirdiği diğer masrafları karşılar.

Sigortalı aracın başkalarının ölümüne sebep olması durumunda, ölümden dolayı maddi destekten yoksun kalan mirasçıların zararları ve ölenin cenaze masrafları sigorta limitleri içinde karşılanması, aracın işletilmesi sırasında başkalarının malına veya aracına verilen maddi zararlar da sigorta limitleri içinde tazmin edilir.

Primin hesaplanmasında etkili olan faktörler

Aracın kayıtlı olduğu il trafik sigortası primini etkiler. Araç işletenlerine kayıtlı oldukları illere göre Trafik Sigortası Tarife ve Talimatları‘nda belirtilen oranlarda il trafik hasar yoğunluğu indirimi yapılır.

Motorlu aracın kazaya karışıp karışmaması da trafik sigortasının primini etkiler. Sigorta şirketleri Trafik Sigortası Tarife ve Talimatları‘nda belirtilen basamak ve oranlara göre hasarsızlık indirimi veya prim artırımı uygulaması yaparlar. İşleten sıfatıyla ilk kez trafiğe çıkacaklar için dördüncü basamaktan prim uygulanır.

Tazminat ödemesi nedeniyle yapılan prim indirimi (hasarsızlık indirimi) veya prim artırımı uygulaması, işleteni araç satılana kadar takip eder. Yani aracınızı satıp yeni bir araç almanız durumunda eski aracınızda bulunan trafik sigortasını iptal ettirerek kalan süre için prim iadesi almanız ve yeni araç için hasarsızlık indiriminden vazgeçerek sıfırdan poliçe yaptırmanız gerekiyor.

Trafik sigortası bitiş tarihini takip etmek gerekiyor

01.07.2008 tarihinde serbest tarifeye geçişle birlikte trafik sigortasını zamanında yaptırmayan kişiler hasarsızlık indirimini kaybedecek ve bir ay içinde yaptırılmaması halinde ise zamlı tarife uygulanacak. Dolayısıyla trafik sigortanızın yenilemesi gelmeden birkaç hafta önce, sigorta acenteniz veya sigorta şirketiniz ile irtibata geçerek poliçenizi yeniletmek birçok soruna engel olabilir.

Trafik sigortası teminatları bazı durumlarda verilen hasarın tamamını karşılamayabiliyor. Bu durumda aracınıza kasko poliçesi yaptırıyorsanız, poliçenize İhtiyari Mali Mesuliyet Teminatı alarak trafik sigortası teminatını aşacak tutarlar için bir güvence sağlayabilirsiniz. Ancak burada tüketicilerin özellikle ne kadar ilave prim ödeyerek, ne kadar ilave teminat kazandıklarının değerlendirmesini yaparken dikkatli davranmaları gerekir.

Trafik sigortası motorlu taşıt sahipleri için gerekli olduğu kadar yasal bir zorunluluktur. Trafik sigortası yaptırmadan trafiğe çıkmak Türkiye gibi trafik kazalarının çok sık gerçekleştiği bir ülkede göze alınmaması gereken bir risktir.