Bu makale DoktorMortgage.com yazarı Mustafa Su tarafından TuketiciFinansman.net için yazılmıştır.
Doktor Mortgage’daki yazımızda “Konut Kredisi Faizleri Düşecek mi?” sorusunun yanıtını aramıştık. İki yıllık finansal veriler ışığında Hazine Bonosu – Merkez bankası Gecelik Borçlanma Faizi ve Konut kredisi faizleri arasındaki ilişkiyi analiz ederek önümüzdeki dönemde faiz oranlarının inmesi gerektiği çıkarımında bulunmuştuk. Biz yukarıdaki yazıyı yazdığımızda Merkez Bankası faiz oranlarını yeni indirmişti. Geçen süre zarfında orta ve küçük bankalar dışında faizlerde indirim yapan banka olmadı. 14 Mayıs günü Merkez Bankası tekrar faiz indirimi yaptı. 15 Mayıs Cuma günü bankaların konut kredisi faizlerinde bir değişiklik yapılmadı.
Yaptığımız analizde belirttiğimiz gibi bankaların maliyetleri ciddi ölçüde azaldı. Ancak konut kredisi faizlerinde bizim dile getirdiğimiz indirim hala gelmedi. Neden faiz indirimleri hala yapılmadı sorusunun üç basit cevabı var :
1-Talep
2-Kar
3-Rekabet
BDDK, üç ayda bir banka yönetcilerine “Banka Kredileri Eğilim Anketi” uygulamakta. Ocak – Mart anket sonuçlarına baktığınızda Kredi Talepleri ile ilgili anket sonuçlarında konut kredilerinde bir talep canlanması yaşandığı görülmekte. Gazetelerde de konut kredileri ile ilgili benzer açıklamalar yer alıyor: “Nisan ayında kullandırılan konut kredisi 2008 yılının ortalamasının üstünde.” Konut kredisi ile ilgili olarak piyasaya alıcı girmeye başladığını söylemek sanırım yanlış olmaz. Kriz öncesi seviyelerinde başvuru alan bankalar tarafında mevcut faiz oranında yakalanan talebi değerlendirmek önemli.
Çok değil bundan 4 – 5 ay öncesinde bankalar kullandırdıkları konut kredisinde aylık % 0,01 – %0,05 arasında kar marjları ile çalışıyorlardı. Mevcutta maliyetlerin aşağı gelmesi ile aradaki kar %0,13 – % 0,16 arasında değişiyor. Şu an verdikleri 1 kredide 4-5 ay önce verdikleri 9-10 kredinin karını elde ediyorlar. Piyasada yüksek konut kredisi talebi olduğu için bankalar mortgage ürünlerini daha karlı satabiliyorlar.
Son olarak bankalar sürekli rekabet halinde. Bankacılık sisteminde yaşanan gelişmeler parelelinde rekabet azalıyor veya artıyor. Piyasada belirsizliklerin devam ettiği, ileriyi görmenin zorlaştığı dönemlerde bankaların risk iştahları haklı olarak azalmakta. İçinde bulunduğumuz durumda bankalar konut kredisi vermeye istekliler. Ancak bu istek henüz piyasada rekabet yaratmıyor. Bankalar %1,37 – %1,39 faiz bandını aşağıya doğru çekmiyorlar. Şüphesiz ki şunu söyleyebiliriz orta – büyük bankalardan bir tanesi faiz oranlarını 1,30’lar seviyesine çektiğinde tüm bankalar bu rekabete cevap verecek ve piyasadaki yeni taban fiyatımız bu seviyelerde olacak.
Merkez Bankası’nın tekrar faiz indirdiği göz önüne alındığında yukarıdaki sebepler harici faizi bu seviyelerde tutan neredeyse hiçbir şey yok. Faizlerin aşağıya doğru hareket etmesi gerektiği çok açıkça görülüyor. Piyasalarda kalıcı bir toparlanma yaşandığına inanıldığında, yani güven tekrar oluştuğunda yukarıdaki faktörlere rağmen faizler inecek. Faizlerin aşağıya indiği zamanların bir an önce gelmesi dileğimizle…