KKB Kara Liste Kayıtları Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Editörün tavsiyesi: “Kredi Notu ve Risk Raporu için yeni adres Findeks.com” başlıklı yazımızı okumak için buraya tıklayın.

KKB kara liste kayıtları hakkında bilgi sahibi olmak amacıyla sitemize her gün gelen ziyaretçi sayısı oldukça fazla. Bu konuda sizlerden gelen yorum ve taleplere bilgimiz çerçevesinde yanıt vermeye çalışıyoruz. Burada verdiğimiz bilgilendirme hizmetleri karşılığında herhangi bir ücret talep etmiyoruz. Bununla beraber ücretsiz her hizmette olduğu gibi verdiğimiz hizmetlerde bazı sınırlar var. Daha önce yanıt verdiğimiz bir konuyla benzer özellikler taşıyan soru iletilmesi durumunda, sizleri sitemizde daha önce yayınlanan makalelere ve yorumlara verilen yanıtlara yönlendiriyoruz. Bununla beraber gerçekten farklı olduğuna inandığımız veya faydalı olacağını düşündüğümüz ziyaretçi taleplerini de tüketici finansmanı ile ilgili sorularınız başlığı altında yanıtlamaya çalışıyoruz.

Bayram öncesinde yine bir ziyaretçimiz tarafından KKB kayıtları hakkında iletilen bir yorum nedeniyle, daha açıklayıcı detayları paylaşmak istedik. Okuyucumuzun yorumu şu şekilde :

“Yazılarınızı okdudum ve kkb sisteminin işleyişi garip geldi. Örneğin benim 100 tl ekstre borcum var. Bu borcumu atm’den ödedim ve bu ödemem kkb sisteminde 1 ay sonra görünüyor, yani takip eden ay. Buraya kadar sanırım herşey doğru, peki ben bir finansal kuruluştan kredi kullandım ve aynı gün başka bir bankadan başvuru yaptım. Buradaki işleyişe göre kkb sisteminin aynı gün aldığım krediden de 1 ay sonra veya takip eden ay haberdar olması lazım. Yani nasıl oluyor da böyle bir saçma sistem olabiliyor, doğrusu çok garip…”
Bu yoruma bir yanıtla başlamak yerine, en baştan mümkün olduğunca net ve kapsamlı olarak KKB kayıtları ile ilgili detaylı bilgileri paylaşalım:

Kredi Kayıt Bürosu veya daha yaygın olarak bilinen adı ile KKB, bankalar ve finans kuruluşları tarafından oluşturulmuş bir kuruluştur. Üye olan bankalar ve finans kuruluşları, bireysel müşterilerin sahip olduğu kredi ve kredi kartı ürünlerine ait bilgileri, bu kurumun altında yer alan ortak bir veritabanında paylaşırlar. KKB’ye üye kuruluşlar kendilerine yeni bir başvuru geldiğinde, bu veritabanından aldıkları bilgiler üzerinden sorgulama yaparak başvuru sahibinin diğer kredi / kredi kartı hizmeti veren kuruluşlarda ürün sahibi olup olmadığını ve bu ürünlerin kullanım performansı hakkında bilgi sahibi olurlar ve başvurunun reddine veya kabulüne müşterinin verdiği diğer kişisel bilgileri ile beraber değerlendirerek karar verirler.

KKB veritabanında tüketicilere ait ne tür bilgiler tutulduğu merak edilen konuların başında geliyor. Bireysel kredi kapsamına giren nakit kredi, mortgage kredileri, taşıt kredileri, fatura karşılığı verilen tüketici finansman kredileri ve kredi kartları gibi ürünlere ait detaylar bu bilgiler arasında yer alıyor. Örneğin bireysel kredi sözkonusu olduğunda X Bankası Y müşterisine verdiği kredinin türünün ne olduğunu, toplam kredi tutarını, kalan borç tutarınıı, sabit faizli alınmış bir krediyse aylık taksit tutarının ne kadar olduğunu, en son ödeme durumunu ve son bir yıl içindeki en kötü ödeme durumuna ait bilginin yer aldığı kaydı KKB’ye iletir. Kredi kartları olarak bakıldığında Z bankası Y müşterisinin kendi bankasından sahip olduğu kredi kartı adetlerini, toplam limitini, kullanabilir limitini, en son kart ödeme satüsünü ve son bir yıl içindeki en kötü kart ödeme statüsünü bildirir.

Kredi veya kredi kartı başvuru değerlendirme süreçleri sırasında KKB kayıtları kritik önem taşımaktadır. Dolayısıyla Y müşterisi her başvuru yaptığında KKB’de hakkında bir sorgulama yapılacağını farzedersek yanılmış olmayız. KKB aynı zamanda Y müşterisi hakkında yapılan tüm sorgulama sayılarını da saklamaktadır. Y müşterisi hakkında KKB veritabanında yapılan toplam sorgulama sayısından, veritabanında yer alan onaylanmış toplam kredi / kredi kartı sayısı çıkartılarak bulunan aradaki sayısal fark da KKB veritabanında yer alır. Bu veri, bazıları tarafından Y müşterisine ait red edilen başvuru adedi olarak kabul edilir ve değerlendirme kriterleri arasında kullanılabilir.

Gelelim okurumuzun bize ilettiği sorunun cevabına. Bankalar bu veritabanına kendi müşterileri arasında ilgili ürünleri kullananların bilgilerini her ayın ilk 5 iş günü içinde iletirler. Yani Y müşterisinin sahip olduğu kredi ve kredi kartılarına dair kasım sonu itibariyleki durumu, X ve Z bankası tarafından kasım ayı sonunda iletilir. Aynı gün birden fazla bankaya başvurması durumunda sorgulama yapan bankalar, Y müşterisinin diğer başvuruları hakkında online bir sonuç göremeyeceklerdir ama Y müşterisi hakkında o an itibariyle kaç adet sorgulama yapıldığına ait bilgiye sahip olacaklardır. Y müşterisi hakkında yapılan sorgulama adedi ile Y müşterisinin sahip olduğu ürün adedi arasındaki sayısal farkın yüksek olması, her zaman olumsuz bir gösterge olarak değerlendirilmese de, başvuruyu değerlendiren tahsis ekipleri açısından başvurunun daha kapsamlı incelenmesi gerektiği şeklinde yorumlanacaktır. İnternet ve ağ teknolojilerinin bant genişliklerinde gelişmelerin devam etmesi ile önümüzdeki yıllarda bu güncellemeler gerçek zamanlı yapılabilir, ancak şu anki pratik uygulamalarda KKB üyesi tüm bankaların güncellemeler konusunda aynı başarıyı gösteremediklerini görüyoruz. Yanlış veya eksik güncelleme nedeniyle mağduriyet yaşayan tüketici sayısı geçmiş yıllara göre azalsa da, hala ciddi bir yüzde oluşturuyorlar. Bu gibi yanlış kayıtlar ile ilgili yapılması gerekenleri “KKB’deki negatif kaydınızı nasıl düzeltebilrsiniz ?” başlıklı makalemizde ve altındaki yorumlarda sizlerle paylaşmıştık.

KKB veritabanında yer alan kayıtlar söz konusu kayıt tamamıyla hatalı olmadığı sürece silinmezler. Kaydın yanlış bir bilgiyi içerimesi durumunda ise doğru bilgiyle güncellenirler. Normal şartlar altında hatalı kaydı bankanın kendiliğinden tespit etmesi durumunda, düzeltme bir sonraki ayın ilk beş günü içinde yapılır. Hakkındaki KKB kaydının hatalı olduğunu başka bir kurumdan yaptığı başvuru sırasında tüketicinin kendisinin tespit etmesi durumunda, kaydın hatalı olduğunu yazılı olarak hatalı kaydı hangi bankanın yaptığını biliyorsa ilgili bankaya, bilmiyorsa başvuru yaptığı bankaya iletmesi gereklidir. Başvuru yapılan banka bu talebi KKB’ye iletecektir, KKB de kaydı yaratan bankaya ulaşacaktır. Şu an için hatalı kayıtlar ile ilgili olarak tüketicilerin KKB’ye şahsen başvurması mümkün değildir.

Hatalı kaydın hangi kurum tarafından yaratıldığını bir kere tespit ettikten ve kurum ile kaydın hatalı olduğuna dair mütabakata varıldıktan sonra, kaydı düzeltecek banka KKB tarafından sunulan Mides‘i (Müşteri itirazları değerlendirme servisini) kullanarak iki saat içerisinde düzelttirebilir.

Yukarıda örneklerle verdiğimiz bu kredi ve kredi kartı risk ve performans bilgilerinin hangi bankaya ait olduğu detayı, bankaların müşterilerinin portföylerini diğer bankalara kaptırma endişesi nedeniyle paylaşılmaz.

Daha önce hakkında gelişmeleri buradan sizinle paylaşmış olduğumuzu sicil affı kapsamına KKB kayıtları girmemektedir. Sicil affından yararlanmış olmanız durumunda, hakkınızdaki Merkez Bankası kayıtları silinecektir, ancak bu durum bundan sonra yapacağınız başvurularınız olumlu değerlendirecek anlamına gelmemektedir. Hakkınızda Merkez Bankası kaydı olup olmadığını öğrenebilmeniz için Merkez Bankası’na şahsen başvurmanız gerekiyor. Bunun için yapılması gerekenler hakkında bilgi verdiğimiz makalemize buradan ulaşabilirsiniz.