10 Ocak 2011 tarihinde İMKB tamamıyla otomatik olarak çalışan hisse bazında seans durdurma niteliğine sahip İMKB Otomatik Seans Durdurma Sistemi’ni devreye alıyor. Söz konusu sistem İMKB hisse senedi piyasasında ortaya çıkan anormal hareketler konusunda yatırımcıların dikkatini çekmek ve tedbirli davranmalarını temin etmek amacıyla geliştirilmiş ve iki aşamalı olarak tasarlandı.
Birinci Aşama: İlk Durdurma
Herhangi bir hisse senedinde anormal fiyat veya miktar hareketi meydana geldiğinde, o hissenin seansı sistem tarafından önceden belirlenmiş bir süre için otomatik olarak durdurulacak.
Durdurma süresi parametrik olup, başlangıçta sürekli müzayede yöntemiyle işlem gören hisse senetleri için 15 dakika, seansın bitimine 15 dakikadan az süre kalmış ise seansın kalan süresi olarak belirlendi. Durdurma süresi geçtikten sonra hissedeki işlemler yine otomatik olarak başlatılacak.
İkinci Aşama: İkinci Durdurma ve Brüt Takas Uygulamasına Geçme
Birinci durdurmanın ardından seans yeniden başlatıldıktan sonra daha önce yapılan durdurmanın etkisiz kalması, başka bir deyişle durdurmaya esas teşkil eden anormalliğin devam etmesi ve önceden belirlenen diğer şartların oluşması halinde, seans yine sistem tarafından gün sonuna kadar durdurulacak ve yeni bir tedbir olarak, ertesi gün işlemlerinden başlamak üzere brüt takas uygulamasına geçilecek. Brüt takas uygulama süresi de parametrik olup, başlangıçta, tüm hisseler için 15 gün olarak uygulanacak.
Algoritmik alım satım işlemleri
Otomatik seans durdurma sistemi, özellikle Avrupa ve Amerika gibi gelişmiş borsalarda yabancı yatırımcılar tarafından uygulanan algoritmik alım satım işlemlerinin ilgili borsalarda hasarlar vermesinin önünü kesmek amacıyla alınan önlemlerden biri. Eminiz bundan bir kaç ay önce Amerikan Piyasaları’nın çok önemli kayıplar yaşamasına sebep olan Şişman Parmak vakasını hatırlarsınız. Aslına bakarsanız Şişman Parmak diye bahsi geçen şey, kantarın topuzunu kaçırmış bir algoritmik alım satım programından başkası değildi.
Algoritmik alım satım, bilgisayar programı aracılığı ile çeşitli verileri değerlendirerek alım satım yapan bilgisayar programlarına deniyor. Günümüzde yabancılar gerek İMKB, gerekse VOB piyasalarında algoritmik alım satım işlemlerine daha sık başvurmaktalar.