Hürriyet’te ve diğer bir çok haber sitesinde yer alan bir habere göre, 2012 yılında ekonomi yönetimi kredi kartlarında tek limit uygulamasına geçmeyi hedefliyormuş. Söz konusu uygulama haberde yer aldığı şekilde hayata geçerse, bir kişinin 10.000 TL bir limiti varsa bu limiti sahip olduğu kartlar arasında bölüştürülecek, ya da limitin tamamını tercih ettiği bir bankanın tek kartında kullanabilecek.
Son zamanlarda kamuoyunda büyük ilgi uyandıran bedelli askerlik ve kredi kartı düzenlemeleri gibi konularda aslı olan haberlerden ziyade, sansasyon yaratan dedikodulara yer verilmeye başlandığını düşünüyoruz. Kredi kartlarına tek limit uygulaması getirileceğine dair bu haber de bize göre bir şehir efsanesi. Bizi böyle düşündüren nedenlere gelirsek:
Bir kere tek limit neye göre belirlenecek ? Yani kişinin mevcut limitlerinin toplamını mı alacaklar, yoksa en yüksek limiti mi dikkate alacaklar ? Haberde bu limitler “kredi kartları merkezi” tarafından belirlenecek deniliyor. Ancak böyle bir kurum ortada yok. Bankalararası Kart Kerkezi (BKM) var ama bu kurum daha çok takas amaçlı bir organizasyon. Kredi Kayıt Bürosu (KKB) isimli kuruluş var ve bunun altyapısı böyle bir uygulamaya daha müsait, ama onun faaliyet konusu tam olarak burada yapılacakları kapsamıyor. Bankalar Birliği ise bir meslek birliğinin ötesine geçip böyle bir organizasyonun altından kalkabilir mi şüphelerimiz var.
Her ne kadar kredi kartları en sık regülasyona sahip ürün olsa da ve karlılıkları önemli ölçüde sınırlanmış olsa da, bu konu Türkiye’de birçok bankanın hala büyümek istediği bir alan. Yani TEB, Denizbank, ING gibi bankalar başka banka kredi kartları markaları altında olsa da, mevcut kredi kartı portföylerini genişletmeye yönelik strateji ve organizasyonlara gidiyorlar. Böyle bir uygulama bu alanda genişlemeyi hedefleyen kurumların potansiyel müşterilerine önemli bir kısıtlama getireceğinden bankalar buna razı gelmeyecektir.
Uygulama açısından da önemli sıkıntılar doğuracağından bu söylentinin gerçek olması bize mantıklı gelmiyor. Bankalardaki limitlerin dağılımını kim nasıl düzenleyecek ? Bankalar kredi kartı müşteri limitlerini müşteri beyanı olmadan artıramıyorlar. Tek bir limit olduğunu düşünürsek, müşteri yeni bir kredi kartına başvurması durumunda bu kartın limitinin müşteri limitinden ne kadar pay alacağını, diğer kartların paylarını nasıl azaltacağını kim nasıl belirleyecek ? Müşteriler mevcut kredi kartlarını bile kapattırmakta zorluk çekerken, bunu tüketicilerin organize etmesini beklemek bize mantıksız geliyor.
Tüm bunlara ek olarak, böyle bir düzenleme yapılması için öncesinde bununla ilgili bir düzenleme tebliğinin BDDK tarafından hazırlanarak kamuoyuna ve görüş için bankalar birliğiyle paylaşılması gerekirken, ortada böyle bir düzenlemeye dair paylaşım yok.
2012’ye girmeye sadece birkaç haftanın kaldığı şu günlerde, söz konusu haberin uygulanabilirlik ve mevcut süreçler açısından incelendiğinde asılsız bir dedikodu olmanın ötesine geçemediğini düşünüyoruz.