Malesef bu sorunun cevabı net bir “evet” ! Tüketicilerin kredi kartı tercihlerinde en etkili olan özelliklerin başında taksit imkanı gelirken, puan kazanımı ikinci sırayı alıyor. Ama bu yüksek talebe rağmen kredi kartı programlarındaki genel puan kazanımlarında son yıllarda oransal olarak önemli gerilemeler var. Bununla beraber avantajlı puan kullanımına imkan veren uygulamalar da yok denecek kadar azaldı.
Herşeyin başlangıcı karşılıklar
Bu gerilemenin miladı, BDDK’nın bankaları biriken puanlar için karşılık ayırmak zorunda bırakmasıdır diyebiliriz. Bu zorunluluğun ardından kredi kartıyla alışverişlerden kazanılan puanların hesaplanmasında kullanılan katsayılarda ince ayara gidildi. Bir zamanlar yaklaşık binde 6’lara varan kazanımlar günümüzde binde 2‘lere kadar geriledi. Bunun yanı sıra belli bir süre kullanılmayan puanlar veya miller birçok kredi kartı programında silinmeye başlandı.
Kar motivasyonlu hareketler bunlar
Tabi bu konudaki gelişmelerin nedenini konuyla ilgili bir bankacıya sorsanız, size düşen kar marjlarından ve kampanyalarla verilen puanların aslında çok fazla arttığından bahsedecektir. Aslına bakarsanız bu açıklamalarda haklılık payı da yok değil. Kampanyalı kazanımlarda önemli bir artış var, çünkü bu şekilde yatırılan puanların bir hafta ila bir ay arasında değişen bir kullanım süresi var. Yani son kullanım tarihine kadar harcanmayan puanlar geri alınıyor. Bu da karşılık ayırma derdinden ve unutulan puanların gelecekte hatırlanarak kullanılma riskinden kurtulmuş olmaları anlamına geliyor.
Kredi kartı puan kazanımlarında kampanya dışı kazanımlarda ise gerçekten gerileme var, çünkü kazanılan puanlara karşılık ayırmak bankaların karlılıklarını etkileyen bir zorunluluk. Standart bir alışverişte kazanılan puanın silinmesi iki seneyi buluyor. Bu biriken puanlar milyonlarca karttan oluşan portföylerde doğru yönetilmezse karlılıkta önemli bir baskı yaratıyor.
Bu tür ayarlamalar müşteri memnuniyeti açısından önemli sıkıntılara sebep olsa da, bankalar paradan para kazanan ticari işletmeler olduğuna göre bu hamleleri normal karşılıyoruz. Ama bu size, gelişmeleri kabullenip razı gelmeniz gerektiği gibi bir tavsiye verdiğimiz anlamına gelmesin.
Tüketicinin gücü tercih yapma özgürlüğünden geliyor
Tüketici finansmanı ürünlerinde bilinçli tercihler yapmanın bir gereklilik olduğuna inanıyoruz. Yani tüketici gerektiğinde kredi kartı tercihlerini rekabet nedeniyle kendine daha avantajlı özelikler sunan programlara taşıyabilmeli. Tüketicinin gücü hür iradesini kullanabilme özelliğinden gelir. Bu iradesine yön verecek alternatifleri de karşısına “rekabet” çıkartır. Finansal kazanç sağlamak için tek yapması gereken, kararlı davranarak alışkanlıklarından feragat etmek ve gerektiğinde başka bankanın ürününe geçebilmektir.
Kredi kartlarında alternatif potansiyeli yaratan koşullar var mı?
Kredi kartında da mevduat alternatifi ürünlerde yaşanandan daha kapsamlı bir rekabet ortamı olacağına inanıyoruz. Şu anki durumda Garanti ve Yapı Kredi‘nin kart sayısında kıyasıya bir liderlik yarışı var. Diğer bankalar arasında, kredi kartı pazar payını artırmak için Advantage Card ile uzun süren uykusundan uyanmaya çalışan HSBC var. World ve Bonus lisanslı bankaların neredeyse tamamı kredi kartında agresif büyüme hedeflerine sahip. Bu saydığımız bankaların hepsinin, kendi kullanımlarını ve pazar payları artırmak amacıyla lisans anlaşmalarının veya maliyetlerinin müsaade ettiği çerçevede kart ücretlerinden feragat etmeye, özel kampanyalar ile daha avantajlı puan kazanımları sunmaya çalışacaklarına inanıyoruz. Tüketiciler bu ürün ve kampanyalarını takip ederler ve kart kullanım tercihlerini buna göre belirlerlerse kazançlı çıkacaklardır.
Tabi bunu yapabilmek için manevra kabiliyetine sahip olmanız ve kredi kartı kullanıp kullanmama özgürlüğünüzü taahhütlerle sınırlamamış olmanız gerekiyor. Manevra kabiliyeti ve tercih özgürlüğünü muhafaza etmek için ise kredi kartı kullanımında bazı detaylara dikkat etmek gerekiyor: Hane başına tek kredi kartı (buna bağlı bir ek kartlar olabilir) kullanımı, küçük ve orta meblağlarda yapılan alışverişlerde taksit yapmaktan kaçınmak, illa yapılması gerekiyorsa vadede mümkünse 3 ayı aşmamaya özen göstermek, uzun süreli kullanım taahhütlerinden kaçınmak ilk aklımıza gelen tavsiyeler.