Banka kartları, adlarından da anlaşılacağı gibi bankalar tarafından müşterilerine tahsis edilen plastik kartlardır. Banka müşterileri bu kartları ile tanımlı hesaplarına erişerek buradaki paralarıyla ilgili finansal işlemlerini gerçekleştirebilirler. Banka kartı, bankanın elektronik kanalları üzerinden işlem yapan hesap müşterilerini tanımak için kullandığı bir araçtır.
Banka kartları bir plastik kart üzerine 16 haneli numara, kartın arkasında yer alan bir manyetik bant ve imza bandı üzerinde yer alan güvenlik numarasından oluşur. Ülkemizde olmasa da chip&pin uygulamasının yer aldığı banka kartları Kıta Avrupası ve İngiltere’de sık rastlanır. En az 4 haneli PIN ile beraber kullanılır.
Türkiye’de banka kartları
2013 Mayıs sonu itibarı ile Türkiye’de banka kartı sayısı 95,1 milyon adete ulaştı. Banka kartı başına işlem tutarı 320 TL civarında. Banka kartı dendiğinde ülkemizde öncelikle bankaya para yatırmaya-çekmeye yarayan kart akla geliyor. Bir başka kesim için ise banka kartı maaş çekilen karttan başka birşey değil. 55 yaş üzeri emekli profili bu tanımı yapanların sadece %45’ini oluşturuyor. Öte yandan banka kartı sahipleri arasında alışverişlerde banka kartı kullanımı hala %15 civarında. Kart sahiplerinin %75’i banka kartlarıyla alışveriş yapabileceklerinin bilmelerine rağmen kullanım için tercih etmiyorlar.
Ateşle barut, banka kartı ile şifre yanyana durmaz
Banka kartları ile ilgili yaşanan mağduriyetler incelendiğinde; tüketicilerin şifreyi kartın arkasındaki imza bandına yazması, doğum tarihi olarak belirlemesi veya cüzdanda taşıması gibi tercihlerden kaynaklandığı gözüküyor. Teknolojinin ilerlemesi ile gelişmiş düzenekler ile özellikle off site ATM’lerde kart ve şifre toplanıldığı vakalar da yok değil elbette. Ama yukarıda paylaştığımız geleneksel yöntemlere dolandırıcılıklarda sık karşılaşılıyor ve maalesef hala işe yarıyor.
Banka kartı ile nereden hangi işlemler yapılabilir?
Banka kartı ile işlem yapabileceğiniz kanalları sırasıyla, halk arasında yaygın ismi ile bankamatik (ATM) ve POS olarak sayabiliriz. Bunun yanı sıra internet bankacılığına giriş için gerekli parametreleri (müşteri no, parola, şifre vb.) belirlemek için de kullanılıyor.
1.ATM işlemleri: ATM banka kartlarının ülkemizde en çok kullanıldığı kanaldır. Bankanın dağıtım kanalları politikasına göre bankasına, kullandığı temel bankacılık, atm yazılımları ve atm konfigurasyonuna göre farklılık gösterir. Temelde para çekme, yatırma, fon, döviz, hisse senedi, tahvil bono alım satımı, repo, ters repo işlemleri, havale hatta eft yapılabilir.
2.POS işlemleri: Satış noktası (POS) üzerinden banka kartınızı kullanarak satın aldığınız ürün veya hizmetin bedelini ödemeniz de mümkün. Bir başka BKM projesi olan POSPara’nın hayata geçirilmesinin ardından sisteme üye süpermarketlerde en az 10 TL tutarında yapılan alışverişlerde 100 TL’ye kadar nakit çekme imkanı da bulunuyor. POSPara anlaşmalı üye işyerlerinin listesi için buraya tıklayın.
Eğer taksitli alışveriş yapmak gibi bir hedefinizi yoksa 3D Secure işlemleri destekleyen banka kartları (hatta kartınızı BKM Express‘e kaydettirerek de) ile internet üzerinden alışveriş yapabilirsiniz. Bunun yanı sıra yine yurt dışında POS’lar aracılığıyla Türkiye’deki hesabınızı kullanarak para çekebilir, alışveriş yapabilirsiniz. Bu da yurt dışında yüksek miktarda nakit taşıma riskinizi azaltacaktır. Bu işe kalkışmadan önce bankanızın yurt dışı ATM’lerden para çekimlerinde yansıttığı ücretleri ve kur politikasını öğrenmenizi tavsiye ederiz.
Hesap işletim ücretine dikkat
Banka kartı demek ilk önce vadesiz mevduat demektir. Vadesiz mevduat sahibi her kişi bir gün hesap işletim ücreti ile tanışacaktı (sonrasında iade ettirebilir ama kesin tadacaktır). Hesap işletim ücreti banka politikasına bağlı olarak yılda aylık, üç aylık veya altı aylık frekanslarda tahsil edilebilir. Hesap işletim ücreti muafiyetini, kartınıza tanımlı hesabın maaş hesabı olması veya iki veya daha fazla otomatik ödeme talimatı tanımlayarak kazanabilirsiniz. Ancak bununla ilgili öncelikle bankanızla irtibata geçerek tam prosedürü öğrenmenizi tavsiye ederiz. Kart aidatı ödememek için alışverişlerde banka kartı kullanıp sonra hesap işletim ücreti mağduriyeti yaşamayın.
Kredili Mevduat Hesabı (KMH)
Banka kartınızın tanımlı olduğu hesabınıza gerekli zamanlarda kullanılmak üzere ek hesap, destek hesap, artı para gibi çeşitli adlarla KMH tanımlanması yönünde çalıştığınız bankalardan teklifler gelebilir. İlk bakışta makul bir çözüm gibi gelse de, KMH aktif olarak kullanmadığınız hesaplarda tabiatı gereği sorun yaşatabiliyor. KMH, hareket gördüğü ayın takibinde hesap özeti üretilir. Bu hesap özeti posta ile gönderildiğinde bankalar müşterilere ekstre gönderim ücreti yansıtırlar. Hesapta yeterli bakiye olmadığı durumda hesap eksiye düşer ve eksi bakiyeye günlük olarak KMH faizi işler.