Daha önceki yazılarımızda birçok defa bankaların kredi verirken dosya ücreti ve komisyon gibi faiz dışı masraflar aldığından bahsetmiştik. Öyleki bu masraflar “sıfır faizli kredi” gibi tüketiciyi yanıltmaya yönelik kampanyaların çıkış noktası olmuştu.
Gelen şikayetler artmış olacakki tüketici kredilerinde tüketicileri yanıltan ilan, reklam ve duyurulara ortak standartlar getirmeye karar verildi. BDDK’nın Türkiye Bankalar Birliği ile görüşerek aldığı kararla (PDF), tüm üye bankalar 1 Şubat’tan itibaren tüketicilere verdikleri tüm tüketici kredilerinin faizlerini hiçbir yanıltmaya yer vermeyecek şekilde; akdi faiz oranı, dosya, tahsis, kullandırım, haberleşme, istihbarat vb. operasyonlar için alınan ücret ve ek komisyonları açıklamak zorunda kalacaklar. Başlayacak olan uygulama bankaların reklam ve ilanlarının yanı sıra, internet sitelerini de kapsayacak.
Bankalar reklam, ilan, duyuru ve internet sitelerinde tüketici kredilerini şu tabloyla duyuracak:
– Kredi tutarı (TL)
– Kredi vadesi (Ay)
– Alınacak ücretler (TL)
– Yıllık toplam faiz oranı(%)
Bankaların uyması gereken maddeler Bankalar Birliği’nin yayınladığı bildiride şu şekilde yer alıyor :
– Tüketiciyi doğru bilgilendirmek, tüketici açısından karşılaştırma yapılmasına imkan vermek, örnek vade ve kredi tutarı için yıllık toplam faiz maliyetini belirtmek üzere, ekteki Yıllık Toplam Faiz Maliyeti Tablosu kullanılır.
– Yıllık toplam faiz maliyeti hesaplamasında, banka birimlerince icra edilen akdi faiz oranı, dosya, tahsis, kullandırım, haberleşme, istihbarat vb. operasyonlar için alınan ücret veya komisyonlar ile faiz indirimi için talep edilen ek komisyonlar ve bunlara ilişkin yasal yükümlülükler yer alır.
– Kredi kullanıcısının risk özelliklerine ve kredi konusu menkul ya da gayrimenkulün niteliklerine göre değişkenlik gösteren ekspertiz, ipotek ve sigorta hizmetleri için alınan ücretler, yıllık toplam faiz maliyeti hesaplamasında yer almaz.
Bu yeni bildiri özellikle TV reklamlarında eksik bilgi vermek suretiyle tüketiciler tarafından yanlış bir algılama yaratan bankaların pazarlama stratejilerini biraz değiştirmelerine yol açacak. Bu uygulamayı günümüzde özellikle borç transfer kredisi, nakit kredi gibi çözümler ile borçlarını kapatmayı düşünen tüketiciler için karşılarına çıkacak gerçek maliyetleri öğrenebilmeleri açısından önemli bir iyileştirme olarak kabul edebiliriz. Unutmamak gerekirki bu uygulama söz konusu maliyetleri ortadan kaldırmamaktadır. Bankalar yine kredi verirken müşterilerinden komisyon kesmek, hesap işletim ücreti almak veya başka maliyetler yansıtmak isteyecekler. Ancak 1 Şubat itibariyle yaptıkları reklam, tanıtım ve kampanyalarda minicik puntolar ile olsa dahi uyguladıkları maliyetleri belirtmek zorunda kalacaklar o kadar. Dolayısıyla kredi başvurusu yapacak tüketicinin yine “gözünü açması” gerekecek.
Yakın zamanda bireysel kredi, nakit kredi, nakit kart hesabı gibi tüketici finansmanı ürünlerinden birine başvurmayı düşünen tüketicilerin biraz daha sabredip 1 Şubat’ı beklemeleri veya ürünleri incelerken bu maliyetler konusunda başvuru yaptıkları kanallardan daha detaylı bilgiler talep etmeleri faydalı olacaktır.