BDDK’nın “Bir takvim yılı içinde 3 defa dönem borcunun %50’sinin ödenmemesi durumunda, borcun tamamı ödenene kadar kredi kartları nakit kullanıma kapatılır” yönetmeliği Haziran’da yürürlüğe girdi ve milyonlarca kart sahibi Temmuz ve Ağustos aylarında bu şartı yerine getiremedi. Sadece minimum ödeme tutarını ödeyerek borcunu bir kaç kredi kartıyla döndürmeye çalışan kişi sayısının en az 10 milyon olduğu tahmin ediliyor. Bu kişilerin büyük bölümü şayet Eylül ayında da sadece asgari tutarı öderse, kartları nakit kullanıma kapanacak.
Kredi kartı dönem borcunu katlayarak takibe düşen, karttaki bakiye borcun da sadece asgari ödeme tutarını ödeyebilen kredi kartı sahiplerini Eylül ayında kötü bir sürpriz bekliyor. BDDK’nın Haziran ayında yürürlüğe giren yönetmeliği, son iki aydır kredi kartı borcunun sadece asgari ödenecek tutar kadarını ödeyen milyonlarca kredi kartı sahibinin Eylül ayındaki hesap kesim tarihinde, dönem borcunun tamamını kapatmasını zorunlu kılıyor. Aksi halde bu kartların limiti artırılmayacak ve kartlar nakit avans kullanımına kapatılacak.
Gelişmeyle ilgili bazı bankaların bu durumdaki müşterilerine bilgi vermeye başlamasıyla kart sahiplerinin büyük bir şaşkınlık yaşadığı, bu konuyla ilgili Tüketici Hakları Derneği başta olmak üzere ilgili kuruluşların BDDK’ya başvurduğu öğrenildi. Ancak BDDK kendisine yapılan itirazlarda Aralık 2010 tarihinde çıkarılan yönetmeliğe dikkat çektiği ve yapılacak bir şey olmadığı yönünde açıklama yaptığı belirtiliyor.
Eylül niye kritik?
BDDK verilerine göre halen asgari ödeme tutarını bile ödeyemediği için takibe düşmüş kredi kartı sayısı 1.5 milyonu geçerken, bu kartların borç tutarı da Haziran ayı itibariyle 3 milyar 737 milyon liraya ulaşmış durumda. Ancak kredi kartında sadece “asgari ödeme tutarını” ödeyerek, borcunu birkaç kartla döndürebilen kişi sayısının ise 10 milyona yakın olduğu belirtiliyor. Bu durumdaki kişi sayısına ilişkin resmi bir rakam açıklanmıyor.
BDDK’ nın 17 Aralık 2010’da yayınladığı kredi kartlarıyla ilgili yönetmelik değişikliğinde, borçlu kredi kartı sahiplerinin canını yakacak bir düzenleme yeraldı. Ancak düzenleme o tarihte yürürlüğe girmedi ve 6 ay geçiş süresi verilerek yürürlük tarihi 17 Haziran 2011 olarak belirlendi. Bu düzenleme, “bir takvim yılı içerisinde 3 defa, dönem borcunun yüzde 50’sinin üzerinde ödeme yapılmaması halinde, dönem borcunun tamamının ödenmesine kadar kredi kartları nakit kullanımına kapatılır” diyor.
Bir takvim yılı içinde “3 defa” sınırı getirilmiş olması kredi kartlarının Eylül ayındaki ödeme tarihinde sıkıntı yaratacak. Zira düzenleme Haziran’da yürürlüğe girdi ve tarif edilen takvim yılı otomatikman başladı. Temmuz ve Ağustos aylarında sadece asgari ödeme tutarını ödemiş vatandaşlar, Eylül ayında borcunun tamamını kapatmak zorunda kalacaklar. Aksi halde üçüncü kez düzenleme şartını yerine getirmemiş sayılacaklar ve kartları nakit kullanıma kapanacak.
Uygulamadaki “bir takvim yılı içinde 3 dönem” sınırı Eylül ayı hesap kesim dönemi itibariyle biteceğinden, bazı bankaların bu durumdaki müşterilerini yazılı olarak uyardığı belirtiliyor. Borçlu kart müşterisini uyaran bankaların bu yazısı üzerine vatandaşların önce bankalara müracaat ettikleri öğrenildi. Edinilen bilgilere göre vatandaşlar bankalarından bu durumu düzeltecek bir yanıt alamadılar ve bunun üzerine tüketici derneklerine başvurdular. Bu kapsamda Tüketici Hakları Derneği, BDDK’ya 11 Ağustos’ta yazılı bir başvuru yaparak “Yönetmeliğin 17.maddesinin e bendindeki ve 22.maddesinin 6.bendindeki değişikliğin uygulanmamasını” istedi. Ancak BDDK’dan herhangi bir yanıt alamadı.
Gülümhan Gülten – VATAN
ayvayı yedik